Er kunnen verschillende dwangmiddelen worden ingezet wanneer de andere partij van een omgangsregeling weigert mee te werken.
De houding van de politie is in praktijk zeer verschillend. Het komt voor dat de politie bereid is om met zwaailichten en veel vertoon van macht kinderen terug gaat halen van een weekendje bij vader. Het kan ook zijn dat ze zich er liever niet mee willen bemoeien. Dit hangt een beetje van de situatie af.
Herhaaldelijkwordt er een dwangsom opgelegd met een bedrag van 100-1000 euro per dag, met een maximum tot 10.000 euro, als een moeder niet meewerkt aan de omgangsregeling. Een dwangsom mag niet worden verrekend met de kinderalimentatie, maar soms mag de betaling van de kinderalimentatie worden opgeschorst.De effectiviteit van een dwangsom is beperkt omdat sommige moeders liever betalen dan meewerken. Soms worden ze daarbij geholpen door de sociale dienst. Er zijn ook vaders die de dwangsom niet willen innen omdat ze daarmee het kind niet tekort willen te doen.
Ondertoezichtstelling (OTS) is een kinderbeschermingsmaatregel. Wanneer het kind zodanig opgroeit dat zijn zedelijke of geestelijke belangen of gezondheid worden bedreigd kan de kinderrechter het kind onder toezicht stellen van een gezinsvoogdij-instelling. De Raad voor de kinderbescherming geeft hiervoor advies. Wanneer het frustreren van een omgangsregeling tegen de belangen van het kind ingaat kan de maatregel van OTS worden opgelegd. Dat betekent dat het kind onder toezicht wordt gesteld. De gezinsvoogdij-instelling houdt dan contact met de ouder die het kind verzorgd en zal proberen een omgangsregeling op gang te brengen.Bedenk dat het gevaar van ondertoezichtstelling is dat deze niet gemakkelijk wordt opgeheven en dat de rechter kan besluiten tot een uithuisplaatsing, hetgeen bijzonder moeilijk is terug te draaien.Aan het opleggen van een OTS worden hoge eisen gesteld waardoor dit nog weinig wordt toegepast.
Wanneer de verzorgende ouder de andere ouder het contact met de kinderen onthoudt en het opvoedingspatroon bij de verzorgende ouder verstoord is kan dat een reden zijn voor paradoxale toewijzing. Dat wil zeggen dat het weghouden bij de vader een grond is om de verblijfplaats van de kinderen te wijzigen en aan de vader toe te kennen.
Lijfsdwang of gijzeling d.m.v. opsluiten in de gevangenis wordt weinig toegepast. Men acht het in strijd met het belang van het kind wanneer de verzorgende ouder wordt opgesloten. Aan de niet-verzorgende ouder wordt wel lijfsdwang opgelegd wanneer die het kind niet terugbrengt. N.B. In het buitenland past men vaker gevangenisstraf toe, bijv. in België, Engeland, Frankrijk, Canada.
Bij het niet nakomen van een omgangsregeling kan een werkstraf worden opgelegd. Onlangs legde de rechtbank in Leeuwarden een vrouw 100 uur werkstraf op voor het weghouden van de zoon bij vader. De volledige uitspraak is hier te lezen,
Terug naar overzicht