Gelijkwaardig ouderschap is de norm 

Met ingang van 1 maart 2009 is een nieuwe wet van kracht die beide ouders gelijke rechten en plichten geeft. Het ouderschap is uitsluitend gebaseerd op de relatie kind-ouder, niet op de relatie tussen ouders onderling.

Het belang van het kind 

Het kind heeft recht op een gelijkwaardige verzorging en opvoeding van beide ouders. In het belang van het kind moet de opvoedingsrelatie tussen kind en beide ouders in stand worden gehouden. Niet alleen na echtscheiding of geregistreerd partnerschap, ook na samenleven staat gelijkwaardig ouderschap en de opvoedingsplicht centraal.

Wat betekent dit in de praktijk

Het is niet meer van belang wat voor soort relatie de ouders met elkaar (gehad) hebben. Ouders zijn verplicht zich rekenschap te geven van de toekomst van de kinderen na het verbreken van de relatie. Hiervoor moeten zij een ouderschapsplan opstellen. Een onderdeel hiervan is dat de ene ouder verplicht is om de relatie tussen het kind en de andere ouder te stimuleren. Daarnaast hebben allebei de ouders een plicht om om te gaan met het kind, zelfs als die ouder geen (volledig) gezag over het kind heeft. Enkele andere gevolgen voor de praktijk zijn:

• De ouders hebben een verplichting om een ouderschapsplan bij het verzoek tot een echtscheiding bij te voegen, dit geldt ook voor een beëindiging van een geregistreerd partnerschap. Het geldt zelfs voor ouders die samenwonen en samen gezag over hun kinderen hebben.
• In dit ouderschapsplan worden over in ieder geval deze drie onderwerpen afspraken gemaakt: de zorgverdeling, kinderalimentatie en informatie-uitwisseling over belangrijke momenten en situaties.
• De verantwoordelijkheid van een ouder wordt in dit plan nog eens extra omschreven: een kind heeft recht op beide ouders na een scheiding en dit moet door beide ouders gestimuleerd worden.
• Voor de ouder die niet het gezag uitoefent geldt dat hij of zij niet alleen dit hiervoor genoemde recht heeft, maar dat dit zelfs een plicht is. 
• Met het oog op het belang van het kind kan een rechter een dwangmiddel inzetten, zoals een dwangsom. De rechtbank behandelt dit verzoek binnen zes weken nadat het verzoek is ingediend.